دیدگاه قرآن درباره دانش‌های بشری چیست ؟

قرآن کریم، به عنوان کتاب آسمانی و راهنمای بشر، توجه ویژه‌ای به علم و دانش دارد. جایگاه علم در قرآن به گونه‌ای است که مفاهیمی چون تفکر، تعقل، و تدبر در آیات متعدد مورد تأکید قرار گرفته است.

اما نکته‌ای که نیازمند بررسی است، نسبت دانش‌های بشری با علم الهی است.

در این مقاله از پویامگ به بررسی دیدگاه قرآن درباره دانش‌های بشری می‌پردازد و جایگاه آن را با توجه به محدودیت‌ها و اهمیت‌هایی که در قرآن ذکر شده، تحلیل می‌کند.

تبیین موضوع

دانش بشری بر پایه مشاهده و تجربیات انسانی استوار است و همواره در حال رشد و تغییر است.

این دانش، اگرچه کاربردهای فراوانی در زندگی انسان‌ها دارد، اما محدودیت‌های آشکاری نیز دارد. از نظر قرآن، علم الهی به عنوان دانشی مطلق و فراگیر معرفی شده است که تمامی جنبه‌های مادی و معنوی عالم را در برمی‌گیرد.

برای نمونه، در آیه‌ای از سوره «بقره»، به تعلیم اسماء به حضرت آدم (ع) اشاره شده که نشان‌دهنده این است که علم انسان‌ها نیز برگرفته از علم الهی است.

همچنین در آیه‌ای دیگر تأکید شده که علم بشر بسیار محدود و در قیاس با علم خداوند ناچیز است: «وَمَا أُوتِيتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلَّا قَلِيلًا» (سوره اسراء، آیه 85).

محدودیت دانش بشری

دانش بشری تنها بخشی از واقعیت را کشف می‌کند و قادر به درک همه امور جهان نیست.

به عنوان مثال، در حوزه‌های فراتر از ماده، مانند مسائل متافیزیکی و معنوی، توانایی انسان محدود می‌شود. قرآن کریم بارها به این محدودیت‌ها اشاره کرده و تأکید دارد که بدون هدایت الهی، انسان نمی‌تواند مسیر کمال و سعادت را بیابد.

ارزش دانش بشری

با وجود محدودیت‌ها، قرآن کریم کسب علم را توصیه کرده و آن را از فضایل بزرگ انسانی برشمرده است.

آیاتی مانند «إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ» (سوره فاطر، آیه 28) نشان‌دهنده این است که اهل دانش بیشتر به عظمت خداوند پی می‌برند.

نتیجه‌گیری

قرآن کریم به صراحت دانش بشری را در برابر علم الهی ناچیز و اندک می‌داند، اما این به معنای بی‌ارزش بودن دانش انسان‌ها نیست.

بلکه قرآن به انسان توصیه می‌کند که در کنار تلاش برای افزایش دانش، به هدایت و علم الهی توجه کند و از آن به عنوان راهنمای اصلی زندگی بهره گیرد.