سامانه گنبد آهنین اسرائیل چیست و چگونه کار می کند؟

سامانه گنبد آهنین (Iron Dome) یکی از پیشرفته‌ ترین سیستم‌ های دفاع موشکی جهان است که توسط اسرائیل برای محافظت از شهرها و مناطق مسکونی در برابر حملات موشکی و راکتی توسعه یافته است.

اگرچه این سامانه به طور گسترده برای خنثی‌ سازی تهدیدات هوایی استفاده می‌شود، اما در برخی حملات، از جمله حملات اخیر ایران به اسرائیل، کارآیی آن به شدت زیر سوال رفته و ناکارآمدی آن آشکار شده است.

در ادامه در پویامگ درباره ی گنبد آهنین بیشتر بخوانید.

تاریخچه و توسعه گنبد آهنین

گنبد آهنین در پاسخ به افزایش تهدیدات موشکی از سوی گروه‌های مسلح مانند حماس و حزب‌الله در سال 2011 به طور رسمی وارد سرویس شد.

این سیستم توسط شرکت‌ های اسرائیلی رافائل (Rafael Advanced Defense Systems) و صنایع هوافضای اسرائیل (IAI) طراحی و ساختـه شد.

هدف از توسعه این سامانه کاهش خسارات ناشی از حملات موشکی به مناطق پرجمعیت اسرائیل بود.

اما در جریان حمله اخیر ایران به اسرائیل که با موشک‌های پیشرفته و دقیق صورت گرفت، سامانه گنبد آهنین نتوانست به درستی از اهداف خود محافظت کند و بسیاری از مناطق حساس دچار آسیب‌های جدی شدند.

این شکست نشان داد که با وجود تکنولوژی پیشرفته، این سامانه در برابر حملات استراتژیک و حساب‌شده کارآمد نیست.

نحوه عملکرد سامانه گنبد آهنین

سامانه گنبد آهنین شامل چندین بخش کلیدی است:

رادار شناسایی : رادار این سامانه به طور مداوم تهدیدات موشکی را ردیابی می‌کند و اطلاعات دقیقی از مسیر حرکت موشک به مرکز کنترل ارسال می‌کند.

مرکز کنترل و فرماندهی : این بخش با استفاده از داده‌های رادار، محاسبه می‌کند که آیا موشک به منطقه‌ای حساس برخورد خواهد کرد یا خیر. در صورت جدی بودن تهدید، دستوری برای شلیک به پرتابگر ارسال می‌شود.

پرتابگرها : پرتابگرهای موشک‌های دفاعی به سمت تهدیدات شلیک می‌کنند و موشک‌های مهاجم را در هوا منهدم می‌سازند.

با این حال، در حمله ایران، تعداد زیادی از موشک‌ های شلیک شـده توانستند از این سامانه عبور کنند.

رادار شناسایی نتوانست موشک‌های پیشرفته و پرسرعت ایرانی را به درستی شناسایی کند و مرکز کنترل نیز با حجم زیاد حملات هماهنگ نشده بود.

پرتابگرهای گنبد آهنین نیز در متوقف کردن این تهدیدات ناتوان ظاهر شدند.

موفقیت و شکست سامانه در مقابله با حمله ایران

سامانه گنبد آهنین در بعضی از موارد توانستـه حملات موشکی را خنثی کند و جان هزاران نفر را نجات دهد.

اما در حمله اخیر ایران به اسرائیل، این سامانه نتوانست وظیفه خود را به درستی انجام دهد.

از هر 10 موشک شلیک‌شده ایرانی، تعداد قابل توجهی از آن‌ها به اهداف خود برخورد کردند.

این شکست بزرگ باعث افزایش انتقادات نسبت به کارآیی و اعتماد به این سامانه شد.

محدودیت‌ها و چالش‌های سامانه در برابر حملات پیشرفته

اگرچه گنبد آهنین در برابر تهدیدات محدود و کوچک موفق عمل می‌کند، اما در برابر حملات موشکی پیشرفته و حساب‌ شـده، به‌ ویژه حملات هماهنگ و پرتعداد، عملکرد ضعیفی نشان داده است.

این سامانه با محدودیت‌هایی از جمله ضعف در شناسایی موشک‌های با سرعت بالا و همچنین چالش‌های اقتصادی ناشی از هزینه‌های بالای شلیک موشک‌های دفاعی مواجه است.